2. El Araç Alırken Nelere Dikkat Edilmeli? (Ekspertiz, KM, Hasar Kaydı Rehberi)

2. el vasıta alırken ekspertiz raporu, kilometre doğruluğunu sağlama ve hasar kaydı sorgusu yapılmadan verilen kararlar hem bütçeyi hem de güvenliği riske atar. Bu rehber; TSE onaylı ekspertizden km teyidine, Tramer/SBM sorgusundan test sürüşüne ve satıcıyla yapılacak sözleşmelere kadar bütün kritik adımları net ve uygulanabilir biçimde açıklar. Adım adım denetim listeleri, basit ipuçları ve uyarılarla, ikinci el vasıta seçiminde hata payını azaltır, reel kıymetini ve ihtimaller içinde harcamaları daha önceden görmeni sağlar.

Neden İkinci El Araç Alırken Dikkatli Olmalıyız?

İkinci el vasıta piyasası, sıfır araçlara kıyasla daha ulaşılabilir fiyatlar sunmasıyla bir oldukça alıcının ilgisini çeker. Ancak bu cazibe, bununla beraber birtakım ciddi riskleri de taşır. Araçların geçmişi, teknik durumu ve belgelerindeki tutarlılık gibi unsurlar, genellikle yüzeyde görünmez. Bu nedenle, ikinci el vasıta alım süreci ancak beğeni ya da fiyat odaklı yürütülmemeli, ayrıntılı bir denetim süreci ile desteklenmelidir.

Gerçek Göründüğü Gibi Olmayabilir

Bir aracın dış görünüşü ne kadar muntazam olursa olsun, bu onun sorunsuz olduğu anlamına gelmez. Şasi eğrilmeleri, motor arızaları, değişen parçalar ya da daha ilkin yaşanmış büyük kazalar, dışarıdan anlaşılması güç sorunlar arasındadır. Bu nedenle ancak gözle meydana getirilen bir inceleme, aldatıcı olabilir.

“Araç beğendiğiniz gibi çıkmayabilir. Gerçek durumu, ancak sistemli bir denetim süreciyle anlaşılır.”

Piyasadaki Temel Riskler

İkinci el vasıta alımında alıcıların karşılaşabileceği temel riskler şunlardır:

• Kilometre Düşürülmesi: Özellikle dijital göstergeli araçlarda, kilometre geri alma işlemleri yaygındır. Bu da aracın değerinin olmasından fazla görünmesine yol açar.

• Kayıtsız Hasarlar: Bazı kazalar sigortaya yansıtılmadığı için Tramer kaydına geçmeyebilir. Bu tür kayıt dışı onarımlar, aracın güvenliğini negatif etkileyebilir.

• Eksik ya da Sahte Belgeler: Ruhsat, motor ve şasi numarası gibi belgelerdeki uyuşmazlıklar ciddi hukuki sorunlar doğurabilir.

• Gizli Arızalar: Test sürüşü yapılmadan alınan araçlarda fren, süspansiyon ya da direksiyon gibi sistemlerdeki sorunlar ayrım edilemeyebilir.

Duygusal Değil, Bilinçli Tercih

İkinci el araçlar birtakım durumlarda romantik kararlarla alınır; “fırsat kaçmasın” hissi, süratli kararları bununla beraber getirir. Ancak bu yaklaşım, uzun solukta yüksek harcamalara ya da hukuki sorunlara niçin olabilir. Alım sürecine başlamadan ilkin şu sorular net biçimde yanıtlanmalıdır:

• Aracın ayrıntılı ekspertiz tutanağı var mı?

• Kilometresi doğru mu, düşürülmemiş mi?

• Ağır hasar ya da pert kaydı mevcut mu?

• Tramer sorgusu yapılma mı?

• Tüm belgeler kusursuz ve tutarlı mı?

Sağlıklı Bir Satın Alma Süreci İçin Temel Adımlar

İkinci el vasıta alırken dikkatli olmak ancak maddi değil, bunun yanı sıra emniyet açısından da zorunluluktur. Unutulmamalıdır ki, eksik bir araştırma ya da atlanan ufak bir detay, uzun solukta hem cebinizi hem de can güvenliğinizi riske atabilir. Sağlam bir vasıta almak için bilgiye dayalı, kontrollü ve dizgesel bir yaklaşım şarttır.

Ekspertiz Raporu Nedir ve Neden Mutlaka Alınmalı?

Ekspertiz raporu, ikinci el vasıta satın alımında alıcının elini güçlendiren en mühim belgedir. Birçok şahıs aracı gözle denetlemek ya da kısa bir test sürüşüyle karar vermek ister, ama bu teknik bir oldukça teknik problemi gözden kaçırabilir. Ekspertiz raporu, aracın ayrıntılı teknik analizini objektif şekilde ortaya koyar ve potansiyel riskleri daha önceden belirleme etmenizi sağlar.

Ekspertiz Raporu Ne İçerir?

Ekspertiz işlemi, yetkili ve bağımsız oto ekspertiz firmaları tarafınca yapılır. Standart bir ekspertiz raporunda aşağıdaki başlıklar yer alır:

• Kaporta ve Boya Durumu: Aracın hangi parçalarının boyalı, değişmiş ya da hasar görmüş olduğu belirtilir. Orijinal parça oranı, aracın kaza geçmişine dair ipuçları verir.

• Mekanik Kontroller: Motor performansı, şanzıman durumu, fren sistemi ve süspansiyon gibi hayati sistemler test edilir.

• Elektrik Donanımları: Farlar, camlar, sinyaller, klima ve öteki elektrikli aksamların çalışıp çalışmadığı incelenir.

• Alt Takım ve Yürüyen Aksam: Aracın alt kısmında bulunan rot, aks, salıncak gibi parçaların durumu değerlendirilir.

• Dinamometre Testi (Dyno): Motorun beygir gücü ve tork değerleri ölçülerek performans analizi yapılır.

• OBD (Arıza Tespit): Araç beynine bağlantı kurarak hata kodları denetim edilir.

“Ekspertiz raporu, aracın dışarıdan görülmeyen bütün problemlerini önünüze koyar; bilgiye dayalı karar vermenizi sağlar.”

Hangi Durumlarda Ekspertiz Zorunludur?

Her ne kadar yasal olarak her satışta ekspertiz mecburi olmasa da, şu durumlarda kesinlikle istek edilmelidir:

• Aracın geçmişi ile alakalı net malumat yoksa

• Satıcı bireysel ve kurumsal bir emniyet sunmuyorsa

• Aracın fiyatı piyasanın bariz şekilde altındaysa

• Kaza, tamir ya da kilometre mevzusu ile alakalı tereddüt varsa

Ekspertiz prosedürü bilhassa 8 yaş ve üzeri araçlarda oldukça daha kritik hâle gelir zira bu yaş grubundaki araçlarda hasar geçmişi olma olasılığı yüksektir.

Ekspertiz Raporu Olmadan Araç Alınır mı?

Kimi satıcılar, “aracın hiç bir problemi yok” ya da “ben kendim ustayım” diyerek ekspertizi lüzumsuz gösterebilir. Ancak bu tür beyanlar, belgeyle desteklenmediği sürece emniyet vermemelidir. Unutulmamalıdır ki, ekspertiz yaptırmak alıcı için bir maliyet değil, bir güvencedir.

Ayrıca, birtakım dolandırıcılık olaylarında düzmece ekspertiz raporları düzenlenebildiği görülmektedir. Bu nedenle ancak TSE belgeli, bağımsız ve tanınmış ekspertiz merkezleri tercih edilmelidir.

Sonuç olarak, ekspertiz tutanağı almadan meydana getirilen her vasıta alımı, maddi bir riskin yanı sıra can güvenliğini de tehdit edebilir. Bilinçli bir alıcı, kesinlikle belgeli ve yansız bir incelemeyle karar verir.

Kilometre Kontrolü: Gerçek Değeri Nasıl Anlarsınız?

İkinci el vasıta alımında maksimum karşılaşılan sorunlardan biri kilometre düşürülmesidir. Aracın kilometresinin düşük görünmesi, onun azca kullanıldığı ve bundan dolayı daha azca yıprandığı izlenimini verir. Bu vaziyet da direkt olarak fiyatı etkiler. Ancak bir oldukça araç, bilhassa dijital göstergeli modeller, teknik cihazlarla müdahale edilerek olmasından daha düşük kilometre değerleriyle satışa sunulabilir.

Neden Kilometre Önemlidir?

Kilometre, bir aracın geçmişte ne kadar kullanıldığını ve bundan dolayı mekanik yorgunluğunu idrak etmek için temel göstergelerden biridir. Düşük kilometreli araçlar genelde daha azca yıpranmıştır ve bakım maliyetleri kısa vadede daha düşüktür. Ancak bu bilginin güvenilirliği, ancak kilometre saatine bakarak değil, resmî kayıtlar ve fizyolojik emarelerle desteklenerek denetim edilmelidir.

Kilometre Düşürülüp Düşürülmediği Nasıl Anlaşılır?

Araç alırken aşağıdaki yöntemlerle kilometre doğruluğunu denetim edebilirsiniz:

• TÜVTÜRK Muayene Kayıtları: TÜVTÜRK istasyonları, her muayenede kilometreyi kayıt dibine alır. Bu kayıtlara e-Devlet üstünden erişerek aracın vakit içerisindeki kilometre artışını görebilirsiniz.

• Yetkili Servis Kayıtları: Eğer vasıta derli toplu olarak yetkili serviste bakıma girmişse, geçmiş servis kayıtlarında kilometre bilgisi yer alır. Bu kayıtlar var ise kesinlikle incelenmelidir.

• Tramer (Sigorta Bilgi Merkezi) Raporları: Bazı sigorta işlemleri esnasında kilometre bilgisi sisteme işlenir. Tramer sorgusu, ancak hasar değil, birtakım durumlarda kilometre bilgisi de sunabilir.

• Fiziksel Belirtiler: Direksiyon, vites topuzu, pedal lastikleri ve koltuk döşemeleri gibi parçaların erozyon durumu, aracın reel kilometresi ile alakalı düşünce verir. Düşük kilometrede yayınlanan ama aşırı yıpranmış araçlar kuşku uyandırmalıdır.

“Kilometre ancak rakamdan ibaret değildir; bütün vasıta geçmişini idrak etmek için bir ipucudur.”

Dikkat Edilmesi Gereken İşaretler

Aşağıdaki durumlar, kilometre ile oynanmış olabileceğini gösterebilir:

• Muayene kayıtlarında kilometre düşüşü görünüyorsa

• Araç 10 yaşlarında ama ancak 60.000 km’deyse

• Satıcı kilometreyi kanıtlayacak belge sunamıyorsa

• Araç oldukça pak ama iç mekân aşırı yıpranmışsa

Bu gibi durumlarda araca olan emniyet azalır. Araç alınmadan önce, uzman bir gözle incelenmeli ve lüzumlu sorgulamalar yapılmalıdır.

Kilometresi düşürülmüş bir araç, ancak değerinin üstünde fiyatla satılmakla kalmaz; bunun yanı sıra bakımsızlıktan meydana gelen gizli saklı arızalar sebebiyle ileride yüksek harcamalar doğurabilir. Gerçek kilometre bilgisi, güvenilir ve doğru bir satın alma kararının olmazsa olmaz parçasıdır. Kontrol edilmeden atlanan bu detay, uzun vadeli pişmanlıklara yol açabilir.

Hasar Kaydı ve Tramer Sorgusu Nasıl Yapılır?

Bir aracın geçmişte geçirdiği kazalar, onun mekanik sağlığı kadar kıymetini de direkt olarak etkiler. Bu nedenle ikinci el vasıta alımında hasar geçmişini öğrenmek, güvenilir bir tercih yapmak için kritik önemdedir. Görünüşte sorunsuz gibi gözüken bir araç, geçmişte ağır bir kaza yapmış olabilir. Bu kazalar birtakım durumlarda ancak yüzeyel onarımlarla giderilmiş, birtakım durumlarda de aracın yapısal bütünlüğünü bozacak kadar büyük olmuştur. Bu noktada, hasar kaydını öğrenmenin en basit ve güvenilir yolu Tramer sorgusudur.

Tramer Sorgusu Nedir?

Tramer, Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi (SBM) tarafınca sunulan bir sistemdir ve araçların sigorta kayıtları üstünden hasar geçmişini gösterir. Herhangi bir kazada sigorta şirketine bildirilen onarımlar ve bu onarımların maliyeti Tramer kaydına yansır. Bu kayıt sayesinde:

• Aracın kaza geçmişi

• Hasarın büyüklüğü ve tamir tutarı

• Hasar tarihi

• Kaza esnasında değişen parçalar

• Aracın pert (tam ziya) durumu

gibi bilgiler görülebilir.

“Araçta görünmeyen, ama geçmişte yaşanmış hasarlar, Tramer sistemiyle öğrenilebilir.”

Tramer Sorgusu Nasıl Yapılır?

Araç ile alakalı Tramer sorgusu yapmak oldukça basit ve birkaç değişik yöntemle mümkündür:

• SMS ile Sorgulama:
  5664’e SMS göndererek plaka üstünden sorgulama yapılabilir.

  • Örnek: HASAR S 34ABC123 şeklinde gönderilen mesajla geçmiş kazalar öğrenilebilir.

  • DETAY komutu ile kazaya karışan parçalar da görülebilir.

• E-Devlet Üzerinden Sorgulama:
  E-Devlet’te bulunan “Araç Hasar Kaydı Sorgulama” hizmeti üzerinden, adınıza kayıtlı araçların Tramer bilgilerine ulaşabilirsiniz.

• Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi Web Sitesi:
  SBM’nin resmi internet sitesi üstünden ücretli ya da kayıtlı kullanıcı olarak daha ayrıntılı sorgulamalar yapılabilir.

Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

• Tramer kaydında hasar ücreti oldukça düşükse, bu ancak tampon çizikleri ya da ufak çarpmalar anlamına gelebilir. Ancak yüksek meblağlı onarımlar, aracın yapısal bütünlüğüyle alakalı sorunlara işaret edebilir.

• Kayıtsız kazalar Tramer sistemine yansımamış olabilir. Aracın önceki sahipleri kazayı sigortaya bildirmemişse, bu hasarlar ancak ekspertiz esnasında ortaya çıkabilir.

• Satıcı tarafınca sunulan belgelerle Tramer kayıtları tutarsızlık gösteriyorsa, bu vaziyet satışın iptal edilmesine varabilecek hukuki sıkıntılara niçin olabilir.

Aracın geçmişine dair her bilgi, gelecekte doğabilecek harcamaları ve emniyet risklerini öngörebilmek adına değerlidir. Tramer sorgusu, gözle görülmeyen ama mühim sonuçlar doğurabilecek sorunları gün yüzüne çıkaran temel adımdır. Bu prosedür sayesinde, ancak fiyatı değil, kıymeti de doğru çözümleme edilmiş bir araçla yola çıkılır.

Araç Geçmişini Öğrenmek İçin Kullanılabilecek Kaynaklar

İkinci el vasıta alırken ancak aracın dış görünüşü ya da satıcının beyanı ile karar vermek büyük risk taşır. Güvenli bir satın alma süreci için aracın geçmişi ile alakalı olası olan maksimum bilgiye ulaşmak gerekir. Bu noktada, muhtelif dijital ve fizyolojik kaynaklar kullanılarak aracın kilometresi, bakım geçmişi, hasar durumu ve yasal belgeleri ile alakalı ayrıntılı bilgiler elde edilebilir.

Güvenilir Bilgiye Ulaşmak Mümkün

Aracın geçmişiyle alakalı yapılacak sorgulamalar ancak teknik sorunları değil, bunun yanı sıra hukuki güvenliği de sağlamaya destek olur. Bu kaynaklar sayesinde, aracın size anlatılandan değişik bir hikâyesi olup olmadığını ortaya çıkarmak mümkündür.

“Doğru bilgiye haiz olmak, ikinci el vasıta alımında en büyük avantajdır.”

Araç Geçmişini Sorgulamak İçin Başlıca Kaynaklar

1. TÜVTÜRK Muayene Kayıtları

   • e-Devlet üstünden erişilebilir.

   • Aracın geçmiş muayene tarihleri ve bu tarihlerde kaydedilen kilometre detayları sunulur.

   • Kilometre tutarsızlıkları ve derli toplu muayene geçmişi burada görülebilir.

2. SBM – Tramer Hasar Kayıtları

   • Araçta sigortaya bildirilmiş bütün kazalar burada yer alır.

   • Hasar tarihi, ücreti ve değişen parçalar gibi detaylar incelenebilir.

   • SMS (5664) ya da e-Devlet üstünden sorgulama yapılabilir.

3. Yetkili Servis Kayıtları

   • Eğer vasıta derli toplu olarak markanın yetkili servisinde bakım gördüyse, servis geçmişi incelenebilir.

   • Bakım zamanlamaları ve kilometre değerleri buradan denetim edilir.

   • Marka özelinde servis geçmişi sunan platformlar ya da direkt olarak servis çağrısı kullanılabilir.

4. e-Devlet Üzerinden Araç Bilgileri

   • Adınıza kayıtlı araçlarda, ruhsat detayları ve teknik detaylara ulaşabilirsiniz.

   • Araç Sicil ve Tescil Bilgileri bölümü, bilhassa noter işlemleri öncesinde önemlidir.

5. Ekspertiz Raporları

   • Profesyonel ekspertiz firmalarından alınan belgeler, ancak mevcut durumu değil geçmiş onarımları da yansıtır.

   • Aracın şasi ölçümleri, boya durumu ve mekanik test neticeleri bu raporlarda yer alır.

Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Kaynakların birbirini doğrulaması önemlidir. Örneğin servis kayıtlarında 120.000 km görülen bir araç, TÜVTÜRK sisteminde 90.000 km olarak geçiyorsa bu bir soruna işaret edebilir.

• Satıcıdan belge istemek tabii bir haktır; şayet belgeler verilmiyorsa ya da eksikse, bu vaziyet ciddiyetle değerlendirilmelidir.

• Yalnızca internetten değil, gerekiyorsa direkt olarak servis ya da noter gibi resmi kurumlardan da malumat alınmalıdır.

Bir araca dair ne kadar fazla ve güvenilir veri elde edilirse, o denli bilgili bir karar verilebilir. Sadece teknik değil, bunun yanı sıra belgelerle desteklenmiş bir geçmiş bilgisi, sıhhatli ve uzun vadeli bir vasıta sahipliğinin temelidir.

Satıcı ile Yapılması Gereken Görüşmeler ve Sözleşmeler

İkinci el vasıta alım sürecinin ancak teknik değerlendirmelerle sınırlı olmadığını unutmamak gerekir. Aracın mevcut durumu kadar, satıcı ile kurulan iletişim ve yapılacak sözleşmeler de oldukça önemlidir. Güvenilir ve belgelerle desteklenen bir satış süreci, ihtimaller içinde hukuki ve maddi sorunları en baştan önler. Bu nedenle vasıta alımında ancak ekspertize ve km’ye değil, satıcıyla yapılacak resmi ve gayriresmî görüşmelere de itina gösterilmelidir.

Satıcı ile Görüşme Sırasında Sorulması Gereken Temel Sorular

Araç ile alakalı ayrıntılı malumat almak ve emniyet kurmak adına, satıcıya aşağıdaki sorular kesinlikle yöneltilmelidir:

• Aracın ilk sahibi siz misiniz?

• Aracın niçin satıldığını açıklar mısınız?

• Herhangi bir kaza, hasar ya da değişen parça var mı?

• Düzenli servis bakımı yaptırıldı mı?

• Satışa dair borç, haciz ya da ipotek durumu mevzubahis mu?

• Araç üstünde bir rehin kaydı bulunuyor mu?

“Bir aracın geçmişini en iyi, aleni konuşan ve belge sunan bir satıcı ortaya koyar.”

Satıcının yanıtları ancak sözel değil, belgelerle desteklenmelidir. Ruhsat, servis faturaları, ekspertiz tutanağı ve var ise önceki satış sözleşmeleri kesinlikle görülmeli, şüpheli durumlarda noter ya da banka kaydı istenmelidir.

Satın Alma Öncesinde Mutlaka Düzenlenmesi Gereken Belgeler

1. Araç Satış Sözleşmesi

   • Satıcı ve alıcının hüviyet bilgileri, aracın marka-modeli, şasi numarası, kilometre kıymeti gibi bütün bilgiler bu belgede yer almalıdır.

   • Tarafların imzası alınmalı ve noter onayı tercih edilmelidir.

2. Araç Teslim Tutanağı

   • Araç teslim alınırken fizyolojik durumu kayıt dibine alınmalıdır.

   • Çizik, ezik, lastik durumu, yedek anahtarlar ve ruhsat detayları yazılı şekilde belgelenmelidir.

3. Ekspertiz Raporu Ek Belgesi

   • Satıştan ilkin alınan ekspertiz tutanağı da sözleşmeye eklenmelidir.

   • Bu belge hem alıcının hem de satıcının araca dair bütün detayları bildiğini ve kabul ettiğini gösterir.

4. Ödeme Belgesi

   • Nakit ödeme yapılmışsa makbuz, havale/EFT yoluyla yapılmışsa banka dekontu alınmalıdır.

   • Özellikle satış bedelinin tam anlamıyla ödendiğini yayınlayan belge, ileride çıkabilecek anlaşmazlıkları engeller.

Dikkat Edilmesi Gereken Hukuki Hususlar

• Noter işlemleri esnasında aracın plaka, şasi ve motor numarası yeniden denetim edilmelidir.

• Satış anında aracın üstünde vergi borcu, trafik cezası, muayene eksikliği gibi yükümlülüklerin bulunmadığından emin olunmalıdır.

• Araç noter huzurunda satılmadan ilkin ödeme yapılmamalı; satış ve ödeme prosedürü eş zamanlı yapılmalıdır.

Satıcıyla meydana getirilen görüşmeler ve düzenlenen sözleşmeler, alıcının haklarını korur ve süreci yasal zemine oturtur. Belgesiz meydana getirilen işlemler, ancak emniyet eksikliği değil, ileride ortaya çıkabilecek ciddi hukuki sorunlara da niçin olabilir. Bu yüzden, her kademe yazılı ve kayıtlı bir halde yürütülmelidir.

Test Sürüşü Yaparken Nelere Dikkat Edilmeli?

İkinci el vasıta alım sürecinde teknik kontroller, evrak kontrolü ve satıcıyla meydana getirilen görüşmeler ne kadar önemliyse, test sürüşü de bir o denli kritik bir aşamadır. Test sürüşü, aracın kuramsal olarak doğru gözüken bir oldukça hususi durumunu pratikte gözlemleme fırsatı sunar. Araçla kısa da olsa birebir temas kurmak, karar sürecini bilgili hâle getirir. Gözle görülmeyen ya da belgelerde yer almayan bir oldukça mekanik sıkıntı bu noktada ortaya çıkabilir.

Neden Test Sürüşü Şarttır?

Test sürüşü ancak konforu değil, bunun yanı sıra sürüş güvenliğini ve aracın mekanik performansını ölçmeye yarar. Aracın motorundan gelen sesler, direksiyon hassasiyeti, fren mesafesi ve süspansiyon tepkileri ama hareket halindeyken ayrım edilebilir.

“Bir aracın reel yüzü, direksiyon başına geçtiğinizde ortaya çıkar.”

Test Sürüşü Sırasında Dikkat Edilmesi Gereken Temel Noktalar

1. Motor Performansı ve Sesler

   • Aracı çalıştırdıktan sonra rölanti sesini dinleyin. Düzensiz çalışma, vuruntu sesi ya da titreme var ise bu vaziyet motor arızasına işaret edebilir.

   • Farklı devirlerde hızlanma tepkisini gözlemleyin. Sarsıntılı hızlanma ya da geç tepki, motor ya da şanzıman problemlerine işaret edebilir.

2. Direksiyon ve Yol Tutuşu

   • Direksiyon boşluğu olup olmadığını denetim edin.

   • Araç düz yolda bırakıldığında sağa ya da sola çekiyorsa rot-balans ayarı sorunlu olabilir.

   • Park manevraları esnasında direksiyonun şiddeti ya da sesli çalışması hidrolik problemlerini gösterebilir.

3. Fren Sistemi

   • Fren pedalı ne oldukça yumuşak ne de aşırı sert olmalıdır.

   • Frenleme esnasında aracın savrulması, disk ya da balata problemlerini işaret edebilir.

   • Fren sesi ya da titreşim, sistemin yenilenmesi icap ettiğinin göstergesidir.

4. Süspansiyon ve Amortisörler

   • Kasislerden geçerken aşırı sarsıntı ya da ses geliyorsa süspansiyon sistemi yıpranmış olabilir.

   • Aracın genel yol tutuşu ve zeminle olan teması test sürüşü süresince gözlemlenmelidir.

5. Vites Geçişleri ve Şanzıman

   • Manuel araçlarda vites geçişleri basit ve sessiz olmalı.

   • Otomatik araçlarda ise vites değişimi sarsıntısız ve zamanında gerçekleşmeli.

   • Geciken geçişler, vites düşürürken titreme ya da vuruntu var ise şanzımanda sıkıntı olabilir.

6. Elektrik ve Konfor Sistemleri

   • Klima, camlar, merkezi kilit, sinyaller, farlar ve monitör göstergeleri test edilmelidir.

   • Gösterge panelinde yanıp sönen rastgele bir uyarı lambası var ise bu sistemsel bir probleme işaret eder.

Test Sürüşü Sırasında Not Almak

Gözlemlediğiniz bütün detayları not etmek, değerlendirme sürecini daha sıhhatli yürütmenizi sağlar. Test sürüşünü değişik yol koşullarında (düz yol, yokuş, kasisli zemin) yapmanız, aracın genel performansına dair daha net bir düşünce edinmenizi sağlar.

Alım kararını vermeden ilkin test sürüşü kesinlikle yapılmalı, gerek görülürse bir uzmanla beraber vasıta denenmelidir. Belgeler ve dış manzara ne kadar tatminkar olursa olsun, aracın davranışı yolda belli olur. Test sürüşü bu anlamda son denetim değil, en kritik değerlendirme aşamasıdır.

Sık Sorulan Sorular

İkinci el vasıta satın almayı düşünenlerin aklında bir oldukça soru bulunur. Alım süreci ancak araçla sınırlı kalmadığı gibi, evrak işleri, yasal sorumluluklar ve gizli saklı riskler de alıcının kararını etkileyebilir. Aşağıda bu süreçte maksimum dört gözle beklenen ve sık sık karşılaşılan üç suali yanıtladık. Her biri, bilgili bir alıcı olmak adına dikkatle değerlendirilmesi ihtiyaç duyulan noktaları içeriyor.

2. el vasıta alırken ekspertiz tutanağı mecburi mu?

Hayır, yasal olarak her ikinci el vasıta satılmasında ekspertiz tutanağı mecburi değildir. Ancak 8 yaş ve üstü araçlar ile 160.000 km üstündeki araçların noter işlemlerinde ekspertiz tutanağı sunulması zorunludur. Bunun dışındaki araçlar için ekspertiz şartı bulunmasa da, güvenli ve bilgili bir alışveriş için kesinlikle ekspertiz tutanağı alınmalıdır. Alıcı olarak bu tutanağı istemek sizin hakkınızdır ve ihtimaller içinde mekanik, yapısal ya da kozmetik kusurları daha önceden belirleme etmenize destek olur.

Hasar kaydı olan vasıta alınır mı?

Hasar kaydı olan araçlar alınabilir; ama bu durumda hasarın türü ve kapsamı dikkatle incelenmelidir. Örneğin; tampon değişimi, cam kırılması gibi hafifçe hasarlar vasıta performansını ve güvenliğini negatif etkilemezken, şasi eğriliği, airbag açılması ya da büyük darbe alan onarımlar uzun vadeli sorunlara niçin olabilir. Tramer raporunda belirtilen hasarın açıklamasını, tamir şekliyle beraber ekspertiz raporunda da doğrulamak önemlidir. Satıcıya onarıma dair satmaca ya da servis kayıtlarını sormak yararlı olabilir.

Kilometresi düşürülmüş vasıta belirleme edilirse ne yapılmalı?

Kilometre düşürme işlemi, TCK kapsamında dolandırıcılık suçuna girer. Eğer alıcı olarak aracın kilometresinin düşürüldüğünü ayrım ederseniz, durumu ilkin satıcıyla açıkça konuşmalı, gerek görülürse satın alma sürecinden vazgeçmelisiniz. Satın aldıktan sonra bu vaziyet ortaya çıkarsa, noter onaylı satış sözleşmesi, ekspertiz tutanağı ve muayene kayıtları gibi belgelerle beraber savcılığa ihbarında bulunabilirsiniz. Ayrıca vasıta satışının iptali ve zarar tazmini için hukukî yollara başvurmanız da mümkündür.

Bu sorular, ikinci el vasıta alımında maksimum kafa karıştıran hususları kapsamaktadır. Her biri alıcının hem ekonomik hem de yasal güvenliği için büyük ehemmiyet taşır. Satın alma kararından ilkin bu hususları netleştirmek, sorunsuz bir alışveriş deneyiminin temelidir.