VVT Değişken Valf Zamanlaması Nedir ve Nasıl Çalışır?

VVT Değişken Valf Zamanlaması anlamına gelir:

Başlangıçta Valf Zamanlamasını/VVT’yi niçin değiştirmemiz icap ettiğini anlamaya çalışalım.

Öncelikle, ilkin burayı okuyun ‘ Motor valf zamanlaması ‘ nedir? Bir otomotiv motoru , tıpkı insanların yapmış olduğu gibi valfleri vasıtasıyla aslında ‘nefes alır’ (nefes alır/verir). İnsanların soluk alma hızı, esas olarak insanoğlu tarafınca yapılan işe bağlıdır. Örneğin kişi/kişiler oturuyorsa ya da uyuyorsa, yürürken ya da koşarken olmasından daha yavaş soluk alacaktır. Ayrıca yüzme, ağırlık kaldırma gibi aktivitelerde de kişinin daha çok hava almak için ağzını açması gerekir.

ünkü insan vücudu ağır işlere maruz kaldığında hava alma ihtiyacı artar. Böylece daha çok hava almak için daha süratli soluk almaya ve/veya ağzın daha geniş açılmasına niçin olur. Aynı şekilde motor yüksek devirde çalışırken; giriş valflerini daha erken, daha süratli ve daha uzun süre açması gerekir. Bunun nedeni, daha fazla güç üretmek için yanma için daha fazla hava-yakıt karışımı (yük) emmesi gerektiğidir.

Daha eski geleneksel motorlarda , valflerin aleni kalma süresi sadece tek motor dönemi için optimize edilmiştir. Ancak motor dönemi arttıkça silindirleri tam doldurmak için ihtiyaç duyulan süre mühim seviyede azalır. Sonuç olarak motor daha azca şarj (hava-yakıt karışımı) alır ve bu da bilhassa motor yüksek devirde çalışırken güç kaybına niçin olur.

Bu eksikliğin üstesinden gelmek için mühendisler VVT ya da ‘Değişken Valf Zamanlaması’ mekanizmasını geliştirdiler. VVT, çok sayıda motor dönemi için valflerin açılma ve kapanma zamanlamasını değiştirir. Yüksek hızda, Giriş valfleri olabildiğince erken açılır, böylelikle silindirlere daha çok hava-yakıt karışımı ya da ‘yük’ girer. Bu, bunun yanı sıra ‘ hacimsel verimini ‘ büyük ölçüde artıran motorun soluk almasını artırmaya yardımcı olur.

VVT Nasıl Çalışır?

Değişken Valf Zamanlaması sistemi, çok sayıda motor dönemi için valflerin açılma ve kapanma zamanlamasını daha da optimize eder. Birinci nesil VVT tasarımı, motoru iki değişik motor dönemi için optimize eden iki adımlı varyasyon kullanır. Bu tasarım, biri ‘kısmi yük’ koşulu, yani 3500 rpm’ye kadar ve öteki ‘tam yük’ durumu, yani 3500 rpm’nin üstünde olmak suretiyle iki değişik zamanlama seti sağlar. Ek olarak, VVT performansı daha sık artırır ve emisyonları azaltır. Ayrıca, VVT her iki dünyanın da en iyisini sunar. Böylece düşük devirde problemsiz rölanti, yüksek devirde maksimum güç sağlar.

Ayrıca, yeni nesil VVT tasarımı ‘Sürekli Değişken Valf Zamanlaması’ ya da CVVT sistemini uygular. Ayrıca CVVT , motor ECU’su tarafınca dijital olarak denetim edilen valf zamanlamasını sürekli (veya sonsuz) olarak değiştirir. Ek olarak, tüm motor hızları ve koşulları için valf zamanlamasını optimize eder. Varyasyonu elde etmek için değişik mekanizmalar bulunmasına rağmen, bu esas olarak ‘değişken zamanlamalı eksantrik mili’ ve solenoid valfler kullanılarak gerçekleştirilir.

Bunun haricinde CVVT, eksantrik mili ile dişlisi arasındaki esnek hidrolik bağlantıyı kullanır. Motor hasım basıncı ve motorun ECU’su tarafından denetim edilen solenoidle çalışan bir yağ denetim valfi tarafınca çalıştırılır. Ayrıca eksantrik milini ileriye doğru hareket ettirir ve Giriş valflerinin açılma zamanlamasını ilerletir. Bazı daha gelişmiş tasarımlar, her biri giriş ve egzoz valfi zamanlamasını bağımsız olarak değiştirebilmek için birer adet olan ‘Dual VVTi’ olan ‘Dual’ sistemleri kullanır.

VVL / VVEL / VVTL nedir?

VVL kavramı ‘ Değişken Valf Kaldırma ‘, VVEL ise ‘ Değişken Valf Olayı ve Kaldırma ‘ anlamına gelir. VVTL terimi , valflerin ‘kaldırmasını’ değiştirebilmek için gelişmiş bir yardımcı sistemi olan ‘ Değişken Valf Zamanlaması ve Kaldırma ‘ anlamına gelir. Günümüzde, performansı iyileştirmek için ‘VVL’ sistemi, ‘Değişken Valf Zamanlaması’ (VVT) sistemleriyle beraber giderek daha çok kullanılmaktadır.

Ek olarak, bu dizayn motorun hızına bağlı olarak giriş valflerinin kaldırılmasını (veya hareketini) valf zamanlamasıyla birlikte değiştirir. Böylece, giriş valflerinin rölantide ya da yavaş hızlarda ‘ alçak kaldırmasını’ ve yüksek hızlarda ‘ yüksek kaldırmayı ‘ kolaylaştırır. Ayrıca vanaları açarken/kapatırken hassas denetim sağlar. Ek olarak, üreticiler daha katı emisyon normlarına uymak için diğer çoğu destekleyici sistem geliştirmiştir. Bunlar elektro-mekanik ya da elektro-hidrolik valf kaldırıcılar ve kamsız valf sistemleri vb.

Ayrıca, değişik üreticiler VVT sistemleri için aşağıdaki gibi hususi kısaltmalar kullanır:

Ayrıca Honda i-vtec animasyonunu buradan izleyebilirsiniz:

Sıkça Sorulan Sorular?