Hand with wrench. Auto mechanic in car repair .
Düzenli Araç Bakımı Nasıl Yapılır? -Periyodik Araç Bakımı: Düzenli vasıta bakımı, yatırımınızı korumanın en iyi yollarından biridir; ayar yaptırmak aracınızın ömrünü uzatacaktır. Sürüşünüzü yeniden ahenkli hale getirmenin birkaç yolunu görmek için kılavuzumuza göz atın.
Düzenli Araç Bakımı Nasıl Yapılır?- Ayarlama Nedir?
“Ayarlama” terimi, otomobillerin şafağında buluş edildiğinden bu yana büyük oranda değişti. 50 yılı aşkın bir süredir, bir ayar, aracın ateşleme sisteminin – kesici noktaları ve kondansatör – değiştirilmiş olduğu ve/veya ayarlandığı, yeni bir distribütör kapağı, rotor ve bujilerin takıldığı, ateşleme zamanlamasının ayarlandığı ve aracın karbüratörü anlamına geliyordu. optimum performans için ayarlandı ve “ayarlandı” (dolayısıyla terim). Süreç, bir müzik enstrümanını akort etmek kadar karmaşıktı – ateşleme ve yakıt doldurma, optimum performans için birbiriyle kusursuz bir ahenk içerisinde çalışmak zorundaydı, bu terim böyleydi.
Eski araçlarda bu olağan bir durumdu. Elektronik ateşleme, nokta tipi sistemlerin yerini aldığından, tapalar, kapak, rotor ve karbonhidrat ayarlamalarına olan gereksinim hâlâ oradaydı, fakat nihayetinde, DIS (dağıtıcısız) ateşleme sistemleri ve bilgisayar tabanlı yakıt enjeksiyonu ölçü haline geldiği vakit bu bile ortadan kalktı. Günümüzde aracın motor bilgisayarı ve motor aksamları, bu sistemleri devamlı olması gerektiği yerde çalışır durumda tutmaktadır.
Bugün, en kolay haliyle, bir ayar birazcık yanlış bir isimdir – aracınızda bir takım temel rutin bakımın gerçekleştirildiği her tarihi tarif etmek için eski bir kelimedir. Düzenli ayarlamalar bir aracın ömrünü uzatabilir ve tam performans potansiyelinde çalışmasını sağlamaya destek olabilir. Tipik olarak, bir ayarın ne vakit yapılacağı kullanıcı el kitaplarının derli toplu bakım bölümünde yer alır.
Arabanızı bugün ayarlamak bir oldukça anlama gelebilir. Arabanın filtrelerini, kayışlarını, hortumlarını ve sıvılarını denetlemek iyi bir fikirdir. Ayrıca, bujilerinizi ve/veya kablolarınızı/bobin körüklerinizi son olarak ne vakit değiştirdiğinizi bilmiyorsanız, şimdi iyi bir vakit olabilir. Birçoğunun değiştirilmesi gerekmeyebilir, fakat denetim edilmediği takdirde büyük sorunlara dönüşebilecek ufak problemleri durdurma şansı verecektir. Aşağıda listelenen onarımlardan bazılarının iyi mi yapıldığını öğrenmek istiyorsanız, Nasıl Yapılır makalelerimizden birine bakın . Araca has daha detaylı bilgilere ihtiyacınız varsa, Onarım Yardımı kılavuzlarımıza ve şemalarımıza bakın .
Bir ayarda denetim etmeniz gereksinim duyulan parçaları ve sistemleri bulmak için aşağıdaki listeye göz atın. Bunların hepsini her seferinde yapmanız gerekmez, fakat bunların doğru çalıştığından emin olmak her vakit iyi bir fikirdir.
Aracınıza bir tuning yaptırarak büyük faydalar elde edebilirsiniz. Orijinal performansı korumanın en iyi yollarından biridir. Aslında, ayarı oldukça sorunlu olan bir arabayı tamir etmek, hem motor performansında hem de yakıt ekonomisinde gözle görülür bir artış sağlayabilir*. Bugün en iyi durumda çalışan bir araç, yarının maliyetli onarımlarını önler ve azaltır. Ayar kılavuzu, bujiler, buji kabloları, hava filtresi ve yakıt filtresi gibi bir aracı ayarlarken değiştirilen ortak parçaları size gösterecektir. Ayrıca, kaputun altındaki kayışlar, hortumlar ve sıvılar gibi öteki bileşenleri denetlemek için harika bir zaman.
Düzenli Araç Bakımı Nasıl Yapılır?- Ayarlama Neleri İçerir?
1- Fişler, Kablolar ve Diğer Ateşleme Parçalarını Değiştirin
Ateşleme sistemi, yanma odanızdaki hava/yakıt karışımını ateşleyen bujiler, buji telleri, bobinler ve öteki elektrikli bileşenlerden oluşur. Sistem, seneler içerisinde büyük oranda değişti ve daha yeni ateşleme sistemlerinin muayyen bir kilometrede sadece bujilerin ve kabloların/bobin pabuçlarının değiştirilmesini gerektirdiği. Daha ilkin belirtildiği gibi daha eski araçlarda bir distribütör kapağı ve rotor olabilir ve hatta daha eski araçlarda kesici noktalar olabilir.

Bujiler
- Bujiler, yüksek sıcaklık ve durağan(durgun) elektrik arkından vakit içerisinde aşınan metal bir uca (elektrot) sahiptir.
- Aşınmış bujilerin bir emaresi , bir silindirdeki yakıt/hava karışımının tutuşmaması halinde teklemedir.
- Bujileri değiştirirken, özgün ekipman (OE) tarafınca önerilen metalden bujilerin kullanılması önemle öneri edilir. Hangi buji metalinin sizin için makul bulunduğunu öğrenmek için kullanıcı el kitabınıza, tamir el kitabınıza ya da bujilerle alakalı öteki bloglarımızı inceleyin.
- Takmadan ilkin tapaların dişlerine hafifçe bir tutukluk önleyici madde uyguladığınızdan inanın (dişler haricinde öteki bir yere tutukluk önleyici tatbik yapmaktan kaçının).
Birden oldukça fiş için bir bobin kullanan DIS (dağıtıcısız) uygulamalarda, müstahsil tarafınca önerilen şekilde Çift Platin ya da İridyum fiş kullandığınızdan emin olun.
Ateşleme Telleri
- Ateşleme kabloları vakit içerisinde kopacak ve sonunda arızalanacaktır.
- Arızalı bir telin emareleri kaba rölanti, tekleme, performans kaybı ve sonunda ölü bir silindirdir.
- Bir distribütör kapağını ya da ateşleme kablolarını değiştirirken, her seferinde bir kabloyu eski kapaktan yeni kapağa aktarın. Bu, ateşleme sisteminin çapraz kablolanmasını önler, bu da motorun kaba çalışmasına niçin olur. Bir buji önyükleme aracı kullanarak bu işi kolaylaştırabilirsiniz .
- Ark oluşmasını önlemek ve gelecekte körüğün çıkarılmasını kolaylaştırmak için çizmelerde dielektrik gres kullanın.
- Kablolarınızın güvenilir olmasından ve egzoz bileşenlerinden uzağa yönlendirildiğinden emin olun.

Ateşleme Bobinleri
Bobinler, düşük akü voltajını binlerce volta dönüştürür. Zamanla bu yüksek voltajlı elektrik bobinleri aşındırır.
Bobinlerinizin aşınmış olabileceğine dair işaretler arasında motor teklemeleri, zayıf hızlanma, kaba rölanti ve azaltılmış gaz kilometre sayılabilir.
Bazı araçlar, tipik olarak valf kapaklarının yanısıra bulunan bobin paketlerini kullanırken, ötekiler bujilerin üstünde ya da yakınında bulunan fişte bobin tasarımı kullanır.
Fiş üstünde bobin bobinlerinin körüğüne dielektrik gres sürün.
Dağıtıcı Kapağı, Rotor ve Kesici Noktalar
- Dağıtıcı içerisindeki rotorun birden fazla dönüşü, metal temas noktasının aşınmasına niçin olur.
- Arızalı bir distribütör kapağı, teklemelere ya da daha ciddi durumlarda çalıştırmama durumuna niçin olur.
- Ayarlama yapılırken hem kapağın hem de rotorun aynı anda değiştirilmesi önerilir.
- Ateşleme kablolarını teker teker eski kapaktan yeni kapağa aktarın. Bu, ateşleme sisteminin çapraz kablolanmasını önler, bu da motorun kaba çalışmasına niçin olur. Bir buji önyükleme aracı kullanarak bu işi kolaylaştırabilirsiniz.
- 1974 öncesi eski araçlarda genelde derli toplu olarak ayarlanması/değiştirilmesi gereksinim duyulan kesici noktalar bulunur.
2- Aracınıza Yeni Temiz Filtreler Takın
Aracınızdaki filtreler şunlardan oluşur: yağ, yakıt, hava ve kabin hava filtreleri. Filtreler, kirletici parçacıkların motorunuzdaki ve alakalı sistemlerdeki hayati bileşenlere ulaşmasını engeller. Temiz bir filtreye haiz olmak, motor performansını ve verimliliğini artırır. Kirli filtreler, aracınızın gereksinim duyan havayı, yakıtı ve hasım almak için daha fazla çalışmasına niçin olur. Bu, motorunuzu durdurabilir ya da makul basınçta hava, yağ ya da yakıt verme yeteneğini azaltabilir.

Motor Hava Filtresi
- Her galon yakıt için binlerce galon havayı filtreler ve vakit içerisinde tıkanır.
- Tıkanmış hava filtreleri performansı düşürebilir, fakat yakıt enjeksiyonlu motorlardaki MPG’leri düşürmez. Karbüratörlü motorlarda tıkalı hava filtreleri, MPG’leri %2-6 ve %14′e kadar azaltabilir.
- Hava filtrenizi değişiklik yapmak genelde kolay bir iştir,
Kabin Hava Filtresi
- Bazı araçlarda kabin hava filtreleme sistemi bulunur ve bu nedenden dolayı aracın içerisindeki havayı pak tutmak için değiştirilebilir bir filtre elemanı bulunur.
- Kirli bir kabin hava filtresi, aracınızın yolcu bölmesine toz, polen, egzoz dumanı ve öteki kirletici maddelerin girmesine izin verebilir ve araca hava akışını kısıtlayabilir.
- Kabin hava filtrelerinin çoğuna basitçe erişilebilir ve değiştirilmesi 15 dakikadan azca sürer.
Yağ Filtresi
- Kirli yağ, dahili motor bileşenlerinde aşırı aşınmaya niçin olabilir.
- Bir yağ filtresi, hayati motor yağını kirlenmeden filtrelemek için kullanılır ve önerilen aralıklarla değiştirilmediği takdirde tıkanabilir.
- Şiddetli tıkanma durumlarında yüksek yağ basıncına niçin olabilir.
- Önerilen aralıklarla her yağ değişiminde değiştirilmelidir.
PCV Vana
- Pozitif Karter Havalandırma Valfi vakit içerisinde karbon birikmesi sebebiyle tıkanabilir.
- Arıza, motorun hasım oldukça daha süratli tüketmesine, fena yakıt doldurma koşullarına, teklemelere ve karterde biriken tazyik sebebiyle contaların harbiden patlamasına niçin olabilir.
- PCV Valfinin değiştirilmesi genelde kolaydır. Çoğu durumda, birkaç dakika içerisinde değiştirilebilir.
3- Yeni Kayışlar ve Hortumlarla Yardımcı Sistemlerinin Performansını Arttırın
Kayışlar, krank mili kasnağının dönme kuvvetini alternatöre, su pompasına, hidrolik direksiyon pompasına ve öteki sistemlere aktaran aksesuar tahrik sisteminizin kasnaklarını birbirine bağlar. Hortumlar hayati sıvıları motor süresince aktarır. Kayışlar ve hortumlar, sıcak ve soğuk gibi maruz kaldıkları nedenler ve aracın günlük kullanması ile devamlı kullanım sebebiyle vakit içerisinde yıpranırlar. Sonunda aşınırlar, parlarlar, kırılgan hale gelirler, çatlarlar ve hatta kırılırlar.

Motor Kayışı
- Serpantin kayışı, motorunuzun ön yanındaki bir takım kasnak üstünde hareket eder.
- Kayış aşınır ve ısıya ve strese maruz kalmış olduğu için değiştirilmesi gerekir.
- Kayış(lar)ı çatlak, yıpranma, camlanma ya da sıvı bulaşması açısından inceleyin. Bu koşullardan rastgele biri kayışın kaymasına ya da kırılmasına niçin olabilir.
Kayış Gergisi
- Kayış gergisi, doğru kayış gerginliğini korur.
- Zayıf bir kayış gergisi, kayışın erken aşınmasına niçin olur.
- “Sıkı ya da yapışan” bir kayış gergisi, su pompasının ve öteki aksesuar yataklarının erken aşınmasına niçin olur.
- Kayış kapalıyken, gericiyi hareket yayından döndürün. Düzgün hareket etmeli ve sıkı bir gerginlik sağlamalıdır.
- Kayış kapalıyken avara ve gergi kasnağını ve aksesuar kasnakları muntazam hizalama ve muntazam dönüş için deneyin – rastgele bir kasnakta rastgele bir pürüz ya da gürültü algılanırsa – derhal değiştirin.
Triger Kayışı
- Triger kayışı, bir oldukça motorda dahili mekanik zamanlamayı denetim eder. Bu kayış genelde 80.000 – 100.000 millik bir hayat döngüsüne haizdir ve daha sonra kayışı çalıştıran bütün gerici ya da rölanti bileşenleriyle beraber değiştirilmelidir.
- Çoğu araçta bir triger kayışı kırıldığında, piston aleni kalmış valflerle temas edebilir ve bu da feci hasara niçin olur.
- Triger kayışı komplike bir iştir ve önerilen kilometre aralıklarında değiştirilmelidir.
- Triger kayışınızı incelerken, kam ve krank contalarında sızıntı olup olmadığını denetlemek için vakit ayırın.
- Bazı araçlarda triger kayışı yerine triger zinciri bulunur. Zamanlama zincirlerinin tipik olarak sıklıkla değiştirilmesi gerekmez ve genelde oldukça daha uzun bir kullanım ömrüne sahiptir, fakat zinciri gerilmiş tutan gergi bileşenleri arızalanabilir.
Hortumlar
- Radyatör hortumları ve ısıtıcı hortumları, emilen ısıyı dışarı atmak için soğutma sıvısını motor ve radyatörde dolaştırır.
- Hortumların bir oldukça kauçuktan yapılmıştır ve vakit içerisinde bozulur. Hortumlarınızı şişme, şişkinlik ya da sızıntı açısından inceleyerek değişiklik yapma zamanının geldiğini öğrenebilirsiniz. Motor soğukken, sert ve yumuşak noktaları hissetmek için hortumları sıkın.
- Hortum kelepçelerinde de hasar ya da gerginlik kaybı olup olmadığını denetim edin. Motorunuz sıcakken birinin gitmesine izin vermek istemezsiniz.
- Bir hortum arızalanırsa, motor aşırı ısınabilir. Aşırı ısınma motorda ciddi, bazı durumlarda onarılamaz hasara niçin olabilir.
4- Aracınızın Sıvı Kontrolünü Yapın
Aracınızın muntazam çalışması için motor yağı, soğutma sıvısı, fren sıvısı, şanzıman sıvısı ve hidrolik direksiyon sıvısı gereklidir. Kirlenmiş sıvılar dahili bileşenlerde aşırı aşınmaya niçin olabilir. Pahalı hasarlar oluşmadan ilkin bu sıvıların bakımını yaparak uzun solukta paradan tutum edebilirsiniz. Her sıvı türü için derli toplu değişiklik aralıkları vardır ve bu nedenden dolayı önerilen servis aralıklarında değiştirilmeleri gerekir.

Motor Yağı
- Yağ, motorunuzda dolaşırken ve sıcaklık ve basınca maruz kaldıkça kirlenir.
- Bir yağ filtresi, büyük parçacıkların devridaim etmesini engelleyecektir, fakat yağın koruyucu bir yağlama bariyeri oluşturmasını engellemeyecektir.
- Yağ değişimi sırasında yağ filtresini değiştirin.
- Yağ, üreticinin önerilmiş olduğu kilometre ya da vakit aralıklarında değiştirilmelidir, kullanıcı el kitabınıza bakın.
Soğutma Sıvısı
- Soğutma sisteminiz yazın motorunuzun aşırı ısınmasını, kışın ise motorunuzun donmasını engeller.
- Soğutma sıvısı sonunda bozulacak ve kirlenecek, bu da akışın ve sıvının korozyonla savaşma kabiliyetinin bozulmasına niçin olacaktır.
- Soğutma sisteminizi, birikintileri derli toplu olarak gidermek için hususi olarak geliştirilmiş bir yıkama ürünüyle yıkamak, soğutma sisteminizin performansını artıracaktır.
- Aracınız için önerilen soğutma sıvısını belirlemek için her vakit kullanım kılavuzuna bakın. Farklı üreticiler, değişik tipte soğutma sıvılarının kullanılmasını gerektirir ve müstahsil tarafınca belirtilenden değişik bir sıvı kullanılması motor hasarına niçin olabilir.
- Soğutma sıvısını doğru oranda su ile karıştırdığınızdan inanın ya da dökmeye hazır, daha önceden karıştırılmış bir ürün kullanın.
- Soğutma sıvınızı değiştirmeye karar verirseniz, soğutma sıvısı boşaltma ve doldurma kılavuzumuza göz atın .
Fren Hidroliği
- Fren hidroliği aracınız için hayati ehemmiyet taşıyan bir sıvıdır, onsuz duramazsınız.
- DOT 3 ve DOT 4 fren hidroliği higroskopiktir, bu da sıvının havadaki nemi emeceği anlamına gelir. Bu eklenen nem, sıvıların bir hidrolik sıvı olarak bereketli çabalama yeteneğini azaltır ve fren sisteminde dahili korozyona niçin olur.
- Koyu ya da çamurlu gözüken sıvı, higroskopik kirlenmenin net bir işaretidir.
- Fren sıvısının taze sıvıyla değiştirilmesi ve yeni pak sıvının bütün sistem süresince akmasını sağlamak için fren sisteminin havasının katılması önerilir.
- 2 sene önerilen değişiklik yapma aralığıdır.
Otomatik Şanzıman Yağı (ATF)
- Otomatik şanzımanlar, çalışmak için dişlilerle beraber sürtünme paketlerini kullanır ve bu da sürtünmeyi tanzim etmek için bir sıvıya gereksinim duyar. Bu, bir ton sıcaklık oluşturur ve dahili bileşenlerin aşınmasına ve şanzıman sıvısının kirlenmesine niçin olur. Bu erozyon ve yıpranma, üreticinin şanzıman sıvısı ve filtre değişimi tavsiyesine uyulmasını mecbur kılar.
- Kahverengi şanzıman sıvısı, sıvının değiştirilmesi icap ettiğinin bir göstergesidir fakat sıvı çamurluysa ya da oldukça yanık kokuyorsa DEĞİŞTİRMEYİN, bunun yerine ustalaşmış bir teşhis ve iyi mi ilerleyeceğiniz konusu ile alakalı görüş almak için aracınızı bir profesyonele götürün.
- Önerilen değişiklik aralıkları ve kullanılacak doğru sıvı türü için kullanıcı el kitabınıza başvurduğunuzdan emin olun.
Hidrolik Direksiyon Sıvısı
- Zamanla kirlenme, hidrolik direksiyon pompasının aşınmasına niçin olabilir.
- Servo direksiyon sıvınızın çamurlu görünmediğinden ve depodaki MAX ve MIN seviyeleri arasında olmasından emin olun.
- Önerilen değişiklik aralıkları ve kullanılacak doğru sıvı türü için kullanıcı el kitabınıza başvurduğunuzdan emin olun.
Aracınıza bir tuning yaptırarak büyük faydalar elde edebilirsiniz. Orijinal performansı korumanın en iyi yollarından biridir. Aslında, ayarı oldukça sorunlu olan bir arabayı tamir etmek, hem motor performansında hem de yakıt ekonomisinde gözle görülür bir artış sağlayabilir*.
Bugün en iyi durumda çalışan bir araç, yarının maliyetli onarımlarını önler ve azaltır. Ayar kılavuzu, bujiler, buji kabloları, hava filtresi ve yakıt filtresi gibi bir aracı ayarlarken değiştirilen ortak parçaları size gösterecektir. Ayrıca, kaputun altındaki kayışlar, hortumlar ve sıvılar gibi öteki bileşenleri denetlemek için harika bir zaman.
Sıkça Sorulan Sorular?
-
Ateşleme Bobini arızası iyi mi belli olur?
Cevap: Bobinlerinizin aşınmış olabileceğine dair işaretler arasında motor teklemeleri, zayıf hızlanma, kaba rölanti ve azaltılmış gaz kilometre sayılabilir.
-
Yakıt Filtresini Değiştirmezsek ne olur?
Cevap: Kirli yakıt ve kirlenmiş yakıt depoları, yakıt filtrenizi tıkayabilir ve düşük yakıt basıncına yol açarak bazen