Şanzıman Kayması Nedenleri ve Bakımı

Dikkatli olmazsanız kayan bir şanzıman hızla ölü bir şanzımana dönüşebilir.

Şanzıman Kayması Nedir?

Şanzıman kayması, aracınız vites değiştirirken ya da hızlanırken vitesin istenilen konuma geçmemesi ya da kayması durumudur. Bu vaziyet genelde aşırı yüklenme ya da araçta gerçekleştirilen mekanik bir arıza kararında oluşabilir.

Şanzıman Kaymasının Nedenleri:

• Yetersiz şanzıman yağı: Düşük şanzıman hasım seviyesi ya da pis ve aşınmış yağ, viteslerin düzgün bir halde kaymasını engelleyebilir.
• Aşınmış ya da hasar görmüş parçalar: Debriyaj balataları, dişliler, senkronizörler ve öteki şanzıman parçaları vakit içerisinde aşınabilir ya da hasar görebilir. Bu da vites kaymasına niçin olabilir.
• Elektriksel sorunlar: Vites denetim solenoidleri ya da sensörleri gibi elektriksel bileşenlerde arızalar da vites kaymasına yol açabilir.
• Yazılım hataları: Otomatik şanzımanlarda, hatalı program da vites kaymasına niçin olabilir.

Şanzıman Kaymasının Belirtileri:

• Vites değiştirmekte zorlanma: Vites kolu zor hareket edebilir ya da vitese geçerken rötar yaşanabilir.
• Vites atlama: Aracınız kendi haline vites değiştirebilir ya da vites atlayabilir.
• Güç kaybı: Aracınız hızlanırken ya da yokuş yukarıya çıkarken güç kaybı yaşayabilirsiniz.
• Sarsıntı ve gürültü: Vites değiştirirken sarsıntı ya da gürültü duyabilirsiniz.

Şanzıman Kayması Yaşarsanız Ne Yapmalısınız?

Şanzıman kayması yaşıyorsanız, aracınızı en hızlıca bir tamirciye götürmeniz önemlidir. Tamirci, problemin kaynağını teşhis edip lüzumlu onarımları yapabilir.

Şanzıman Kaymasını Önlemek İçin Yapılabilecekler:

• Düzenli bakım: Şanzımanınızın derli toplu olarak bakımını yaptırmak ve şanzıman yağını denetim ettirmek önemlidir.
• Aşırı yüklenmelerden kaçınmak: Aracınızı aşırı yüklemekten ve zor koşullarda kullanmaktan kaçının.
• Dikkatli sürüş: Ani kalkış ve durmalardan, yüksek hızlarda vites değiştirmekten kaçının.

Şanzıman kayması, dikkate katılması gereksinim duyulan ciddi bir sorundur. Sorun devam ederse, daha büyük hasarlara ve pahalı onarımlara yol açabilir.

Ek Bilgiler:

• Şanzıman kayması, otomatik ve manuel şanzımanlarda yaygın bir sorundur.
• Sorunun kaynağına ve onarımın kapsamına bağlı olarak, şanzıman kayması onarımı pahalı olabilir.
• Bazı durumlarda, şanzımanın topyekün değiştirilmesi gerekebilir.

Umarım bu bilgiler şanzıman kayması ile ilgili bilgili olmanıza destek olmuştur.

Şanzıman Kayması Özet:

Şanzıman kayması, aracın vites değişim yapma prosedürü esnasında istenmeyen bir halde vitesin değişmesi ya da vitesin kendi haline düşmesi durumudur. Şanzıman kayması genelde otomatik şanzımanlı araçlarda görülür.

Şanzıman kayması bir oldukça değişik nedenle ortaya çıkabilir. Bunlardan bazıları şunlardır:

1. Şanzıman hasım düşüklüğü: Şanzımanın düzgün çalışabilmesi için kafi oranda yağa ihtiyacı vardır. Eğer şanzıman hasım düşükse, yağın kafi basıncı sağlamaması sebebiyle şanzıman kayması yaşanabilir.
2. Şanzıman hasım kirliliği: Şanzıman hasım vakit içerisinde kirlenebilir ve bu vaziyet da şanzımanın düzgün çalışmasını engelleyebilir. Kirli yağın şanzımanın içerisindeki parçaları etkilemesi kararı şanzıman kayması yaşanabilir.
3. Şanzımanın aşınması: Şanzımanın içerisindeki parçalar vakit içerisinde aşınabilir ve bu da şanzıman kaymasına niçin olabilir. Özellikle şanzımanın debriyaj sistemleri aşındığında kayma problemi ortaya çıkabilir.
4. Elektronik arızalar: Otomatik şanzımanlı araçlarda elektronik sistemlerin arızalanması da şanzıman kaymasına niçin olabilir. Bu tür arızalar genelde şanzıman denetim ünitesindeki bir sorundan kaynaklanır.

Şanzıman kayması halinde araçta birtakım emareler ortaya çıkar. Bunlar arasında ani hız kaybı, motorun yüksek devirde çalışması, vites geçişlerinde zorluk, vitesin kendi haline düşmesi gibi durumlar yer alır.

Şanzıman kayması yaşandığında aracın bir an ilkin bir servise götürülmesi önemlidir. Uzun süre şanzıman kayması problemi yaşayan bir araç, şanzımanın daha oldukça zarar görmesine ve daha pahalı onarım harcamalarına niçin olabilir.

Şanzıman Kayması Adımları

Bunda hiç bir tehlike yok: İster gösterişsiz bir vasıta sahibi olun talep eder devasa bir araba firması olun, kayan şanzımanlar büyük paraya mal olur. Belki de en aktüel örnek, son yıllarda Ford’un Focus ve Fiesta kompakt arabalarında hatalı şanzımanlar üretmek ve teslim etmek için büyük oranda ödeme yapmış olduğu PowerShift şanzımandır. Sorun, müşterileri ulaşımdan yoksun bıraktı ve Ford’un itibarı üstünde fena bir kir bıraktı.

Bu şimdiye kadarki en büyük şanzıman geri çağırmalarından biri haline geldi, fakat yazılım, şanzımanın kaymasına niçin olabilecek bir oldukça şeyden ancak biri. Valfler, sıvılar, dişliler, kavramalar ve dişlilerin tümü mekanizmanın bozulmasına niçin olabilecek sorunlara karşı hassastır. Şanzıman bir otomobilin en komplike bileşenlerinden biridir ve şayet düzgün çalışmıyorsa bunu mutlaka hissedeceksiniz. 

Karmaşıklığa karşın şanzımanınızın bakımını yapmak, bu problemlerin oluşmasını önlemenin ve aracınızın daha uzun süre problemsiz çalışmasını sağlamanın kolay ve etkili bir yoludur. Düzgün bir halde bakımı meydana getirilen bir iletim, söylendiği gibi sevinçli bir iletimdir. 

İletim Nedir? 

Bir aracın transfer organlarının bir parçası olan şanzıman, gücü motordan alan ve aracı hareket ettirmek için tekerleklere ileten bir cihazdır. Çeşitli vitesler vasıtasıyla motor devrini otomobilin hızıyla eşleştirmeye yardım eder ve seçilen vitese bağlı olarak otomobilin hem ileri hem de geri hareket etmesini sağlar. Ortalama tüketici araçlarında en yaygın şanzıman türleri manuel şanzımanlar, geleneksel otomatik şanzımanlar ve devamlı parametre şanzımanlardır ( CVT ). 

Manuel şanzıman, debriyaj pedalı ve viteslerin şoför tarafınca vites değiştirici kullanılarak çalıştırılmasını gerektiren bir şanzımandır; otomatik şanzıman ise debriyaj pedalına gereksinim duymaz ve vites setlerini kendi başına çalıştırır. CVT, ayrı dişlilere geçmeden düzgün hızlanma sağlamak için kasnaklar ile eşleştirilmiş kayışlar ya da zincirler kullanan değişik bir otomatik şanzıman türüdür. 

Ancak kayan şanzımandan bahsettiğimizde genelde otomatik şanzımandan bahsediyoruz. Basit bir ifadeyle, otomatik şanzımanın ana bileşenleri tork konvertörü, valf gövdesi ve planet dişli takımlarıdır. Tork konvertörü, motordan enerji aktaran ve çoğaltan, valf gövdesi dişliyi ve sıvı zamanlamasını denetim eden ve dişliler tahrik oranlarını belirleyen cihazdır. Farklı dişli oranları değişik hızlanma, hız ve sürüş özellikleri sağlar.

Bir tork konvertörü içini gösterecek şekilde bölünmüştür.

Şanzımanınız Neden Kayıyor? 

Şanzımanın kayması daha büyük bir problemin belirtisidir. Neler bulunduğunu anlayalım ve umarım korkularınızı giderelim.

Sıvılar

Motor hasım olmayan bir motor gibi, şanzıman yağı olmayan bir şanzıman da arızalanır. Şanzıman ilaveten sıvı seviyelerinin oldukça düşük ya da oldukça yüksek olması halinde da devreye girebilir. Kayma halinde şanzıman hasım büyük ihtimalle azalmıştır ya da kirlenmiştir. Yeterli sıvı olmadığında şanzımanın dahili hidrolik bileşenleri, içerideki kavramaları ve bantları tam anlamıyla kavramaya kafi gelecek kadar tazyik üretemez. Bu, şanzımanı hızla aşındıran kaymaya niçin olabilir. Benzer şekilde eski ve pis şanzıman hasım ya da tıkalı şanzıman filtresi de sorunlara niçin olabilir. Şanzıman hasım ve filtre değişimi ya da aşırı durumlarda yıkama genellikle bir oldukça problemi çözebilir.

Bantlar ve Debriyaj Paketleri

Şanzıman bantları ve kavrama paketleri, dişlileri devreye sokmak ya da frenlemek için kullanılan dahili mekanizmalardır. Zamanla erozyon bu bileşenleri aşındırabilir ve onları daha azca etkili hale getirebilir. Sürtünme malzemelerini kaybederlerse, etkisiz bir halde kavrama yapabilirler ve şanzımanınız kayabilir.

Solenoid

Bir şanzıman solenoidi sıvı dağıtımını denetim eder. Bocalıyorsa, şanzıman bileşenleri devreye girmeleri için gereksinim duyulan sıvı basıncını alamazlar. Arızalı solenoidler kavramaların ve bantların düzgün şekilde kavramamasına niçin olabileceğinden bu vaziyet kaymaya niçin olabilir.

Tork dönüştürücüsü

Tork konvertörü, motor ile şanzıman arasındaki ana konnektördür. Arızalanırsa ya da düzgün çalışmıyorsa şanzıman kayma emareleri gösterebilir.

Dişliler

Dişlilerin iyi mi çalıştığını düşünün. Diş takımları birbirini kavrar ve birbirini iter. Bu dişler düşük ya da pis transmisyon sıvısı, yaş ve genel erozyon sebebiyle aşınmışsa, düzgün bir halde birbirine geçmeyecek ya da gücü aktaramayacaktır. Bu bunun yanı sıra kaymaya da niçin olabilir. Otomatik şanzımandaki viteslerin kayışlardan ve debriyaj paketlerinden ilkin aşınması seyrek görülen bir durumdur, fakat aşınırlarsa pahalı bir tekrar inşa ya da değişim yapma işlemiyle yüz yüze kalırsınız.

Yazılım ve Sensörler

Bilgisayarlar akıllı olabilir, fakat suni zeka olmadan hâlâ insanların onlara programladığı şeylerle sınırlıdırlar. Programlamada ya da aracın muhtelif sensörlerinden gelen sinyallerde bir hata varsa, bu vaziyet şanzımanın kaymasına ya da durmasına yol açabilir ya da buna niçin olabilir. Ford’un PowerShift şanzımanı bu problemin kusursuz bir örneğidir.

Otomatik şanzıman mahfazası genelde çan şeklindedir.

Kayan Şanzıman Nasıl Onarılır

Kayan bir şanzımanı onarmanın ilk adımının sıvıyı değişim yapmak ya da yıkamak bulunduğunu bekleyebilirsiniz, fakat vaziyet her vakit bu şekilde değildir. Sıvı ve filtre yenilemesi bazen destek olabilir, fakat her vakit değil; okumaya devam edin.

Şanzıman kayıyorsa, bu büyük ihtimalle dahili bileşenlerin esasen aşınmış olduğu anlamına gelir. Bazı durumlarda, debriyaj ekibi gibi parçalardan gelen sürtünme malzemesi aşınabilir ve kullanılmış sıvının içerisinde yüzebilir. Bu fena olsa da, etrafta dolaşan sürtünme malzemesi hala şanzımanın devam etmesini sağlayacak kadar sürtünme ekliyor olabilir. Eğer bu sıvı değiştirilirse netice daha da fena kayma olabilir. 

Ek olarak, pis sıvının bulunmuş olduğu yere yeni sıvı eklenmesi parçacıkların ve kirletici maddelerin hareket etmesine ve şanzımana daha oldukça zarar vermesine niçin olabilir. 

Bu noktada Lucas Transmission Fix Stops Slip gibi bir ürün kullanmayı deneyebilirsiniz , fakat bu seyrek işe yarar. Sıvınız kötüyse, bu genelde ustalaşmış teşhis gerektiren daha büyük bir problemin göstergesidir. Şanzımanlar onarılabilir ve tekrar oluşturulabilir, fakat oldukça komplike oldukları için düzeltmeler genelde profesyonellere bırakılır. Maalesef şanzıman onarımları binlerce dolara mal olabilir. 

Kötü hasım önlemenin en iyi yolu, şanzıman hasım hala iyi durumdayken aşağı yukarıya olarak her 40.000 milde bir ya da müstahsil tarafınca belirlenen aralıklarla değişim ve/veya yıkama yapmaktır. Bazı araba üreticileri araçlarının “ömür boyu” şanzıman hasım kullandığını iddia etse de gerçekte vaziyet seyrek böyledir. Şanzıman atölyeleri sık sık bu araçların derli toplu aralıklarla sıvı değişiminden aynı şekilde yararlanabileceğini öneri eder.

Şanzıman Yıkama Kaymayı Düzeltebilir mi?

Evet, problem sıvınızın kirli, oldukça yüksek ya da oldukça düşük olması olabilir. Bununla birlikte, tam yıkama genelde bir atölyede, sıvının son damlasını değiştiren ustalaşmış bir makineyle yapılır, bu nedenden dolayı bu, evdeki garaj işi kolay değildir.

Şanzıman Sıvısı Nasıl Kontrol Edilir, Eklenir ve Değiştirilir

Aracınıza bağlı olarak şanzımanınızın bakımını iyi mi yapacağınız değişecektir. Bazı sistemler fabrikadan tamamiyle kapatılmıştır ve ustalaşmış servis gerektirir. Benzer şekilde, tam şanzıman yıkaması için ancak servis merkezlerinde bulunan hususi bir makine gerekir. Bununla birlikte, ancak şanzıman yağına bakım yapmak ve onu değişim yapmak istiyorsanız ve üreticiniz sizi dışarıda bırakmadıysa, bu evinizin garajına göre bir iştir. 

Şanzıman Kayması Video

Sıkça Sorulan Sorular?